Trainen tijdens chemotherapie
Een positief effect op vermoeidheid en conditieverlies
Ben je momenteel onder behandeling voor (de gevolgen) kanker of krijg jij op dit moment chemotherapie en merk je dat dit steeds zwaarder wordt? Twijfel je of je rustig aan moet doen of juist zou moeten bewegen? Maar wat als je te vermoeid of misselijk bent om te bewegen? Je zou er in eerste instantie misschien niet meteen aan denken, maar trainen onder begeleiding of oncologie fysiotherapie tijdens de chemotherapie, kan een positief effect hebben op de vermoeidheid en het conditieverlies.
Wat kunnen bijwerkingen van de chemotherapie zijn?
Een behandeling met chemotherapie kan een aantal vervelende bijwerkingen met zich meebrengen. Daarbij kun je denken aan bijvoorbeeld:
- Vermoeidheid
- Conditie en krachtverlies
- Misselijkheid en braken
- Slapeloosheid
- Gewichtsverlies of toename
- Pijn of tintelingen in handen en voeten
- Kaalheid
Welke bijwerkingen je kunt hebben, hangt af van de soort chemotherapie, de hoeveelheid (dosis), combinatie met andere medicijnen en/of behandelingen, de manier van toedienen, de duur van de behandeling en je lichamelijke conditie. Het is niet te voorspellen hoe je op chemotherapie reageert. Sommige mensen hebben veel last van de bijwerkingen en anderen merken er minder van.
Waarom moet ik bewegen tijdens chemotherapie?
Zowel de kanker als de behandeling ervan vragen de nodige energie van je lichaam. Je kunt hierdoor last hebben van vermoeidheid, verslechtering van conditie en spierkracht, pijn, verminderde concentratie, maar het kan ook zorgen voor angst en onzekerheid. Dat maakt het dagelijkse leven niet makkelijker en je bent daardoor misschien geneigd om juist rust te nemen. Jarenlang was het advies om rust te nemen, maar de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat veel rusten geen goede invloed heeft op de vermoeidheid. Bewegen heeft juist wel een positief effect!
Is het wel veilig om te sporten tijdens de chemo?
Mensen vragen zich af in hoeverre ze zich tijdens of na de behandeling van kanker lichamelijk intensief mogen inspannen. Onderzoek heeft uitgewezen dat het veilig is om te sporten als je kanker hebt en er geen reden is om hier terughoudend in te zijn.
Daarnaast hebben meerdere onderzoeken ook aangetoond dat regelmatig bewegen een positief effect heeft op vermoeidheid en conditieverlies gedurende de chemotherapie. Mensen die lichamelijk actief blijven, hebben daar veel baat bij. Dit kan zowel tijdens de behandeling als na afloop.
Wil je meer weten of bewegen of trainen tijdens de chemotherapie, neem contact met ons op!
Onze oncologiefysiotherapeut beantwoordt veelgestelde vragen over bewegen met chemotherapie
Ik heb veel last van vermoeidheid, hoe kan ik hier rekening mee houden tijdens het bewegen?
De ziekte en behandeling kunnen extreme vermoeidheid veroorzaken en je kunt je ontzettend moe voelen op onverwachte momenten en zonder aanwijsbare reden. Ondanks die vermoeidheid is het belangrijk dat je actief blijft, want als je niets zou doen of minder beweegt, wordt je lichaam qua kracht en uithoudingsvermogen steeds zwakker en kun je je nog vermoeider voelen. Je kunt hierdoor in een vicieuze cirkel terechtkomen, waarbij inspanning steeds meer moeite kost en je uiteindelijk misschien bang wordt om te bewegen of de neiging hebt nog meer te rusten.
Bewegen heeft een positief effect op:
- Verhogen van lichaamsbewustzijn
- Beter leren kennen en herkennen van eigen grenzen
- Vergroten van zelfvertrouwen
- Vermindering van angst voor inspanning
- Het leren minder streng voor jezelf te zijn
Bewegen is goed, maar het is bij klachten ook belangrijk om niet over je eigen grenzen heen te gaan. Een goede balans tussen actief zijn en rusten staat voorop!
Tijdens welk stadium van kanker kun je sporten?
Trainen kan bij elk stadium van kanker. De meeste onderzoeken zijn gedaan bij mensen met een vroeg stadium van kanker. Maar ook voor mensen met kanker in een vergevorderd stadium kan bewegen zinvol zijn. Daarbij kan bewegen of trainen onder begeleiding van een oncologiefysiotherapeut helpen om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven en meer kwaliteit van leven te hebben.
Wat levert sporten tijdens chemotherapie mij op?
Een aantal voordelen van het sporten tijdens chemotherapie:
- Het vermindert een aantal bijwerkingen van de chemotherapie
- Het kan helpen om je minder moe te voelen tijdens de chemotherapie
- Het kan je helpen om na de chemotherapie sneller terug op kracht te komen
- Toename van zelfvertrouwen en concentratie
- Een betere slaapkwaliteit
- Vermindering van depressieve klachten
- Verbetering van de kwaliteit van leven
Nog meer voordelen sporten tijdens chemo
Een ander bijkomend voordeel bij bewegen is dat je stofjes, de zogenoemde endorfines aanmaakt, waardoor je je beter kunt gaan voelen. Deze endorfines kunnen zorgen voor het verminderen van pijn en angstgevoelens en het krijgen van meer energie.
Wil je weten wat onze oncologiefysiotherapeut voor jou kan betekenen, neem contact met ons op.
De oncologiefysiotherapeut geeft je 8 tips om zelfstandig in beweging te komen tijdens of na chemotherapie
Wat kan een oncologiefysiotherapeut voor jou doen?
De oncologiefysiotherapeut heeft specifieke kennis over de ziekte, medische behandelingen en de gevolgen hiervan. Hij of zij kan je hiermee op de juiste manier behandelen, begeleiden en coachen tijdens- of na de behandeling. Middels een gesprek en fysiotherapeutisch onderzoek kijkt de oncologiefysiotherapeut samen met jou naar jouw mogelijkheden en beperkingen. Daarbij wordt er gekeken naar een haalbaar niveau voor jou en er wordt een individueel behandelplan opgesteld naar aanleiding van jouw doelen.
Wat kan ik zelf doen om te bewegen tijdens chemotherapie?
Natuurlijk kun je er ook zonder begeleiding van een oncologiefysiotherapeut voor zorgen dat je meer beweegt. Hier volgen enkele tips:
Tip 1: Probeer elke dag minstens 30 minuten (eventueel verspreid over de dag) te bewegen, bovenop je dagelijkse bezigheden.
Tip 2: Probeer het bewegen geleidelijk aan op te bouwen en steeds iets langer en iets intensiever te gaan bewegen, zo bouw je geleidelijk je conditie op.
Tip 3: Kies een activiteit of vorm van bewegen waar je plezier in hebt.
Tip 4: Vraag iemand anders om met je mee te gaan. Als je het liever alleen doet, vraag dan een familielid of vriend om je te ondersteunen bij het volhouden van een activiteit.
Tip 5: Maak de activiteit onderdeel van je dagelijkse routine en zorg voor variatie.
Tip 6: Neem ook even rust als het te inspannend wordt, bepaal je eigen grenzen en ben niet te streng voor jezelf!
Tip 7: Wees alert op signalen die ontstaan in je lichaam en stop met de inspanning wanneer je klachten ervaart. Klachten kunnen zijn: pijn op de borst of in de arm, onregelmatige hartslag, gevoel van duizeligheid, misselijkheid of kortademigheid.
Tip 8: Bij twijfel raadpleeg altijd je behandelend arts, huisarts of (oncologie)verpleegkundige.
Mijn ervaring tijdens het trainen met chemotherapie
E.d.L. deelt haar ervaring met jullie:
“Tijdens de chemokuren merkte ik dat mijn lijf steeds meer aan het inleveren was. Mijn gebruikelijke wandelronde van 5 km ging steeds moeizamer. Het werd een ronde van 4 km, later naar 3 km en zelfs een blokje door de wijk was op een gegeven moment al erg vermoeiend. Dat was voor mij een reden, in overleg met het ziekenhuis, om te gaan starten met oncologische fysiotherapie. Terwijl de laatste weken van de chemo ingingen, ging ik twee keer per week conditie- en krachtoefeningen doen. Het is fijn dat een gespecialiseerd fysiotherapeut in oncologie samen met jou een behandelplan opstelt. Toen de chemokuren afgerond waren, bleef ik twee keer per week fysiotherapie krijgen. Ik merkte dat het herstel bergopwaarts ging. Het rondje wandelen ging weer beter en na enkele weken kwam het rondje van 5 km weer aan de beurt. Door de fysio ben ik fitter de operatie ingegaan, wat maakt dat mijn herstel daarna ook weer vlotter verliep!”
Praktijk Fysiotherapie Zeeland staat voor je klaar!
Naomi is binnen onze praktijk gespecialiseerd in oncologiefysiotherapie. Heb jij naar aanleiding van deze blog over bewegen tijdens chemotherapie vragen of wil je weten of onze oncologiefysiotherapeut wat voor jou kan betekenen? Kom met ons in contact, wij helpen je graag! Wij zijn gevestigd in Zeeland en bieden ook fysiotherapie regio Reek, Uden, Volkel, Schaijk en Langenboom.
